Zaburzenia emocjonalne jeszcze na początku XXI wieku dotyczyły ok. 10-20% populacji dzieci. W tej chwili, według psychiatry z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, prof. Jacka Bomby, problem ten dotyczy już ponad 40% dzieci i młodzieży. Gdzie tkwi przyczyna? Co można poradzić na zaburzenia emocjonalne u dzieci?
Problemy dotyczące zaburzeń emocjonalnych nie dotyczą wyłącznie dorosłych. Rozwój człowieka to długotrwały proces, w którym ważne są emocje. To właśnie z nimi największe problemy mają dzieci. To w dzieciństwie kształtuje się inteligencja emocjonalna człowieka i to wówczas uczymy się radzić z emocjami. Warunki środowiskowe, w których dziecko się wychowuje i dorasta kształtują rozwój emocjonalny. Często zaburzenia emocjonalne są efektem nie patologii czy zaniedbań, a dobrych intencji rodziców.
Zaburzenia emocjonalne przyczyny
Niestabilność emocjonalna może być wynikiem:
- Nadmiernej więzi z rodzicami. Tutaj głównie chodzi o nadopiekuńczość lub lękową postawę matki. Naturalna potrzeba więzi zmienia się w chorobliwą, nadmierną zależność.
- Egotyzmu uczuciowego. Wiąże się to z problemami dotyczącymi odwzajemniania uczuć.
- Poczuciem niższości. Dziecko czuje się gorsze lub ma poczucie niemocy w trudnych sytuacjach.
- Postawy konsumpcyjnej. Może być wynikiem ograniczania samodzielności dziecka, poprzez zakazywanie udziału w obowiązkach domowych.
- Patologii domowych. Zaburzenia emocjonalne dotyczą w przewadze dzieci z rodzin rozbitych lub z problemami alkoholowymi.
Objawy zaburzeń emocjonalnych dzieci mogą mieć wyraz fizyczny w postaci częstych bóli brzucha, biegunek. Może pojawić się także kołatanie serca, duszności, zaburzenia snu. Odpowiednia reakcja rodziców na zachowanie dziecka może przynieść pozytywne zmiany.
Zaburzenia emocjonalne sposoby na poradzenie sobie z problemem
Pierwszym rozwiązaniem problemów związanych z zaburzeniami emocjonalnymi jest psychoterapia. Jest ona możliwa nawet u małych dzieci i stanowi element zabawy. W ten sposób dziecko odreagowuje emocje, także te głęboko stłumione. Psychoterapeuta dobiera metody pracy z dziećmi tak, aby zainteresowały one dziecko. Powinien stworzyć taką atmosferę, aby dziecko nabrało do niego zaufania. W przypadku dzieci skuteczna jest terapia rodzinna z elementami psychoterapii systemowej, zwłaszcza jeśli problemy dziecka znacząco wynikają z sytuacji rodzinnej, warunków wychowania. Terapia indywidualna jest także możliwa, ale poprzedzają ją spotkania z rodzicami w celu diagnostyki problemu.
Zaburzenia emocjonalne mogą wymagać także farmakologii. Dotyczy to zwłaszcza takich objawów, jak nocne moczeni dzieci, silne fobie, które uniemożliwiają normalne funkcjonowanie. Same leki nie dadzą jednak skutecznych rezultatów, jeśli nie będą elementem odpowiednio prowadzonej terapii.